Araçlarda ÖTV oranları, Türkiye’de otomobil piyasasını doğrudan etkileyen en kritik konulardan biri. Son günlerde Meclis’ten geçen yeni yasa teklifiyle birlikte ÖTV sisteminde yapısal bir değişikliğe gidildi. Peki bu düzenleme ile hangi araçlar etkilenecek? Oranlar değişti mi? Tüm detaylarıyla açıklıyoruz.
ÖTV Oranları Değişmedi, Sistemi Değişti: Ne Anlamına Geliyor?
Meclis’te kabul edilen yeni yasa, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarında doğrudan bir artış ya da azalış getirmedi. Ancak ÖTV yetki yapısını ve hesaplama yöntemlerini önemli ölçüde değiştirdi. Öncelikle şunu netleştirelim: araçlarda ÖTV oranları şimdilik aynı kaldı. Ancak bu oranların nasıl belirleneceği ve hangi kriterlere göre güncelleneceği artık farklı bir sistemle yapılacak.
Önceden araçların motor hacmi ve vergisiz fiyatı esas alınarak belirlenen ÖTV oranları, bundan sonra artık vergisiz fiyatın değil, aracın emisyon değerleri, yakıt türü ve teknik özellikleri üzerinden şekillenecek. Yani çevreci araçlar daha avantajlı hale gelebilirken, yüksek emisyonlu ya da büyük motorlu araçlar için oranlar artabilir.
Yeni sistemin amacı, çevreci araçların teşvik edilmesi, ithalat dengesinin korunması ve vergi kaybının önlenmesi olarak açıklandı. Bu değişimle birlikte, özellikle elektrikli araçlar ve düşük emisyonlu hibrit modeller için daha uygun ÖTV oranları gündeme gelebilir.
Yetki Artık Cumhurbaşkanı’nda: Oranlar Anında Değişebilir
Düzenlemedeki en dikkat çekici noktalardan biri ise Cumhurbaşkanı’na verilen yeni yetkiler oldu. Artık Cumhurbaşkanı;
- Her motor tipi ve araç kategorisi için ayrı ayrı ÖTV oranı belirleyebilecek.
- Bazı araçlar için ÖTV oranını sıfıra kadar indirebilecek veya artırabilecek.
- Geçici ya da kalıcı düzenlemelerle vergi sistemini yeniden şekillendirebilecek.
Bu durum, araç alacaklar için yeni bir belirsizlik anlamına da geliyor. Çünkü artık bir gecede oranlarda değişiklik olabilir. Özellikle ithal araçlar veya lüks segmentteki modeller için ani artışlar yaşanabilir. Tam tersi durumda ise yerli üretimi desteklemek amacıyla bazı segmentlerde vergi indirimi yapılabilir.
Bu nedenle araç almayı düşünenler için güncel ÖTV oranlarını ve piyasayı takip etmek çok daha önemli hale geldi.
Fiyatlara Ne Zaman Yansır?
Mevcut durumda yasalaşan düzenleme doğrudan bir zam getirmediği için araç fiyatlarında anlık bir artış beklenmiyor. Ancak ÖTV oranlarının değişken hale gelmesiyle birlikte, piyasada “olası artış beklentisi” oluşabilir. Bu da talebi artırarak, dolaylı fiyat artışlarına yol açabilir.
Ayrıca yeni hesaplama sisteminin devreye girmesiyle birlikte bazı araçların vergilendirme grubu değişebilir. Özellikle sınırda kalan araçlar için %80 yerine %150 ÖTV dilimine geçiş yaşanabilir. Bu da birkaç gün içinde fiyatlara doğrudan yansıyabilir.
Elektrikli ve Hibrit Araçlar İçin Ne Değişecek?
Yasa ile birlikte elektrikli araçlar için yeni bir fırsat penceresi açılmış durumda. Düşük emisyon ve çevre dostu motor teknolojileri, yeni sistemde daha düşük ÖTV oranlarıyla ödüllendirilebilir. Cumhurbaşkanı bu tür araçlarda oranı sıfıra kadar düşürebilir. Bu da önümüzdeki dönemde elektrikli araçların daha ulaşılabilir hale gelmesini sağlayabilir.
Aynı zamanda yerli üretim TOGG gibi modellerin teşvik edilmesi için de bu düzenlemenin avantajlı olacağı belirtiliyor.
Sonuç: Fiyat Değil, Sistem Değişti
Özetle;
- Araçlarda ÖTV oranları şimdilik değişmedi.
- Ancak oranları belirleme kriterleri ve sistem tamamen değişti.
- Artık Cumhurbaşkanı, istediği motor tipine göre oranları artırıp azaltabilecek.
- Elektrikli ve çevreci araçlar için olumlu, lüks ithal araçlar için olumsuz etkiler olabilir.
- Araç almayı düşünenler için takip edilmesi gereken daha karmaşık bir dönem başlıyor.
